FEBIAC kwam, zag en overwon. ‘Veni, vidi, vici’ moet ik tegenwoordig zeggen om mee te zijn. En dit in de Hoorzitting Luchtkwaliteit van de Senaat van nu maandag. Hoe je een mooie presentatie kunt geven en rond de pot draaien. Graag gedegen feitelijke en onderbouwde informatie rond de voorbije, huidige en toekomstige luchtkwaliteit van wagens. Dit zou vanuit de sector bijdragen tot het herstellen van het verminderde vertrouwen en is cruciaal om tot een gebalanceerde aanpak te komen van de uitstoot van onze huidige wagenvloot en hoe dit aanpakken naar de toekomst. Of heeft FEBIAC liever een volledige dieselban? En dit in een week waar achterhouden van informatie niet op applaus wordt onthaald. Daarom hierbij hoe luchtkwaliteit een evenredige verdiende plaats te geven naast de CO2 impact op het klimaat..

Senatoren vragen door

De senatoren stelden een resem vragen over de Ecoscore, Europese normen, plug-in hybrides, levenscyclusanalyse, R&D voor retrofits, partikelfilters voor directe-injectie benzinewagens, bio-diesel, fijn stof van banden en remmen, deelwagens en wanneer FEBIAC zero-emissie voor mogelijk houdt. Duidelijk bijna te veel om op te noemen. En pertinente vragen over elektrische wagens. Of deze nu effectief al eenzelfde globale kost hebben, hoe we met kobalt moeten omgaan, “laadpaalnormen” in plaats van parkeernormen, hoe deze laadpalen impact hebben op de ruimtelijke ordening en de Vlaamse zero-emissie premie.

De echte uitstoot van wagens

Ondanks goede roetfilters is het niveau van NOx (stikstofoxiden) uitstoot van de huidige dieselwagens (Euro 5 en 6) er niet op vooruitgegaan. Spijtig voor onze Lokale Emissiezones, waarvan reële effecten nog jaren op zich zullen laten wachten. De nieuwe Euro6d wagens – norm verplicht vanaf september 2019 met test op de weg - zullen de uitstoot sterk verbeteren. Maar daar waar het halen van de norm écht nodig is, namelijk in onze steden, zullen reële rij-omstandigheden nog altijd de limieten overschrijden. Blijvende overschrijdingen bij koude start (aan uw huis!), na lang stilstaan (verkeerslichten, file, overweg,…;), bij nog niet eens sportief optrekken. Als je deze laatste 2 samenneemt zal de 10-voudige overschrijding in NOx bij het verlaten van de tunnel aan Koekelberg in Brussel richting Keizer Karellaan niet echt dalen: iedereen staat daar stil door file of de rode lichten die er net bij het verlaten staan, en het is een serieuze helling waardoor iedereen goed op het gaspedaal staat… En zelfs verkeersdrempels – natuurlijk nodig voor de veiligheid - doen er geen goed aan.

Moeten we daarom hals over kop naar benzine omdat diesel des duivels is? Ook weer niet, want “om CO2/verbruik”-efficienter te zijn, heeft de industrie de diesel-directe-injectie (DI) technologie ook overgezet naar benzine: de laatste jaren hebben we voor de helft dergelijke benzines gekocht. Meestal zonder partikelfilter, waardoor volgens EMPA experimenten deze tot 3 keer zoveel partikels uitstoten ten opzichte van een moderne diesel met 3 tot 9x grotere toxiciteit tot gevolg. Hiervoor moeten we dus naar een partikelfilter verplichting komen voor DI-benzines, al hebben deze een lagere filtratie-efficientie dan deze van diesels. Wat betreft koude start is er dus dezelfde problematiek bij benzines (ook weer aan uw huis... TNO onderzoek leert dat er in de eerste 300 meter evenveel partikels en NOx wordt uitgestoten als in de volgende 60 kilometer. Effecten van LEZ introductie dienen we dus te meten aan de hand van ultrafijne partikels en gassen, en niet aan de hand van “grover” fijn stof (PM10 of PM2,5).

Naar e-bestelwagens in onze steden

De normen zijn voor bestelwagens lager – we mogen de bedrijven niet op kosten jagen -, dus minder technologie en zo een lagere prijs mogelijk. Vroegere bestelwagens stoten 5x meer uit dan de voor hen minder strikte norm, equivalent aan anderhalve “dieselgate”-wagen, maar ook de huidige Euro6 bestelwagens overschrijden nog altijd fors de norm volgens TNO onderziek, voornamelijk bij lage snelheden… dus in onze steden! E-commerce zou dus op basis van e-bestelwagens moeten!

Consumenteninformatie

Omdat de consument nooit eerder zoveel keuze had tussen verschillende soorten aandrijfsystemen en brandstoffen, is er een nog grotere nood aan informatie. Het huidige energielabel in de showroom – enkel op CO2 gebaseerd – is volledig achterhaald. Waarom niet de Ecoscore voorstellen voor de nieuwe Europese Car Labelling? Deze Belgisch-regionaal ontwikkelde Ecoscore neemt de impact mee van fijn stof, NOx én CO2, in dit in een voor de consument eenvoudige score op 100. We ontwikkelen dit wel, maar gebruiken het zelf – buiten het Brussels Gewest – te weinig. Zeker richting de komende kilometerheffing is dit een toekomstgerichte oplossing,

En een dieselwagen kopen? Moet absoluut kunnen voor veelrijders op de autostrade. Vier op de 10 diesels die nu in de showroom staan zijn NOx-gewijs “proper”. Mààr vier, maar dat betekent wel dat ze er zijn en de consument een welgeïnformeerde keuze kàn maken, mocht hij de info hebben. Voor elke wagen kan dit nagegaan worden via een EQUA Index op www.nl.equaindex.com.

Handhaving

We moeten zeker kijken naar retrofits van de huidige vloot. De Duitse regering tracht dieselbans in steden te verijdelen door aan de constructeurs “vrijwillige” terugroepingen te vragen. België moet dit voorbeeld volgen. Het zou niet normaal zijn dat de constructeurs in België minder inspanningen zouden doen om de uitstoot van de huidige vloot te verbeteren. Daarom moeten we ook met remote sensing op de weg nagaan welke wagens sterk vervuilen, en deze terug laten keuren na passage bij de dealer. Naar de toekomst zouden we via onze On Board Unit (OBU) zelf moeten kunnen nagaan hoeveel we uitstoten, net als het verbruik.

Zowel voor een properdere huidige vloot als oplossingen naar de toekomst is er aldus nog werk aan de winkel. Hoog tijd om alle relevante en onderbouwde informatie naar boven te brengen.

Hierbij link naar bijkomende opmerkingen van CALL bij de hoorzitting van de Senaat. http://www.call4cleanair.be/180320%20antwoorden%20Senaatscommissie%20Luchtkwaliteit%20maandag%2019maart2018%20-%20CALL.docx

Philippe Awouters, Clean Air Lovers & Lobbyists